اگر با یک خازن باد کرده مواجه شدین حتما این مقاله را بخوانید.
ابتدا بگذارید به تعریف خازن بپردازیم. خازن ها در واقع از دو ورق رسانا که در بین آن یک ماده نارسانا قرار دارد تشکیل شده است.
این ماده ی نارسانا میتواند هوا، شیشه یا یکسری مواد شیمیایی باشد که به آن ها دی الکتریک میگوییم. با اعمال ولتاژ در دو سر خازن در واقع الکترون ها از یک صفحه ی رسانا به صفحه ی دیگر انتقال پیدا میکنند.
زمانی که ظرفیت خازن تکمیل میشود به اصطلاح میگوییم خازن شارژ شده است. در واقع خازن مثل یک باتری عمل میکند که انرژی و بار الکتریکی را در خود ذخیره میکند.زمانی که خازن شارژ میشود دیگر اجازه ی عبور جریان نمیدهد.
دلیل باد کردن و ترکیدن خازن
تا اینجا با خازن آشنا شدیم. در ادامه باید بدانیم که یکی از بیشتر خرابیها در منابع تغذیه مربوط به خازنها است به خصوص خازنهای الکترولیت. چرا که وظیفهی مهمی را به دوش میکشند و آن هم تحمل جریان و ولتاژهای بالا و تبدیل آن به ولتاژهای کم تر است. هر چه قطعه ی الکترونیکی به لحاظ ابعاد بزرگ تر باشد یعنی توان بیشتری دارد و ولتاژ و جریانهای بیشتری را تحمل میکند.
طبق این رابطه P=IV
دلیل باد کردن و ترکیدن خازن اعمال ولتاژ و جریان بالا بیش از مقدار تعریف شده در خازن ها است.
وقتی یک خازن باد کرده میبینیم یعنی فشار زیادی را تحمل کرده است . ماده ی شیمیایی دی الکتریک درون خازن از بار اضافی اشباع شده اند و ظرفیت پر شدهاست. وقتی که دیگر خیلی ظرفیت پر شود خازن منفجر میشود. خازن باد کرده الکترولیت ، بوی خاصی به دلیل وجود مواد شیمیایی تولید کنند. مواظب باشید که خازن تانتالیوم در مدار دچار OVER VOLTAGE نشود چون باعث ایجاد انفجار و آتش سوزی میشود.
حتی اگر مقدار خازن اندازه گیری شده توسط مولتی متر درست باشد حتما آن خازن را عوض کنید چرا که مشخصات ظاهری آن، نشان دهنده پایان عمر خازن است.
آیا میتوان خازن باد کرده را برداشت و جایگزین نکرد؟
اگر دستگاه شما روشن نشد به احتمال بالا ایراد از قسمت پاور است. دلیل باد کردن خازن و ترکیدن خازن را برایتان شرح دادیم. پس نتیجه میگیریم که خازن های بخش تغذیه خازن های مهمی هستند و حتما باید خازن جدیدی را جایگزین نمایید. خازن باد کرده را دمنتاژ کرده و خازن جدیدی مونتاژ کنید
بهتر است این بار خازن با توان بالا تری را مونتاژ کنید .
هیچ وقت خازن با ظرفیت کم تری را به جای خازن باد کرده قرار ندهید.
اما در قسمت های دیگر مدار خازن هایی که برای BY PASS و نویز گیری استفاده میشوند میتوانند برداشته شوند. به خصوص خازن های ریز توان پایین SMD.
گاهی خازن ها از بالا که مشاهده میکنید سالم هستند اما با یک لمس دست و تکان ساده متوجه لق بودن آن میشوید این نشان میدهد که خازن از زیر باد کرده است. پس هم از نمای بالا و هم پایین خازن ها را تست بفرمایید.
خازن های منابع تغذیه بیشتر برای حفاظت از سیستم در پیک ها و نوسانات ناگهانی در مدار استفاده میشود و نقش محافظتی دارند . مانند وریستورها که قبلا راجع به آن ها سخن گفته بودیم.
خازن ها در برابر خرابی به صورت اتصال باز( در صورت انفجار) و یا اتصال بسته رفتار میکنند.